Dù cuộc sống có đủ đầy, với các món ngon vật lạ, thì trong mâm cỗ Tết, đặc biệt là trong lễ cúng giao thừa của mỗi gia đình cũng không thể thiếu con gà luộc. Gà cúng được chọn kỹ lưỡng, theo nhiều tiêu chí khắt khe, từ lúc sơ chế, đến khi tạo hình, luộc và bày biện.
Hiện tại, người nội trợ có thể dễ dàng mua gà cúng luộc sẵn bán tại khắp các chợ. Nhưng nhiều chị em vẫn muốn tự tay chọn, buộc và luộc gà trong mâm cỗ Tết, để tỏ lòng thành kính dâng lên đất trời, tiên tổ trong những ngày đầu năm.
Hướng dẫn dưới đây của chuyên gia Nguyễn Thanh Uyên (Trường trung cấp Kinh tế - Du lịch Hoa Sữa) sẽ giúp bạn "chinh phục" món gà cúng trong mâm cỗ Tết.
Cách chọn gà cúng chuẩn cho đêm giao thừa
Theo quan niệm dân gian, đêm giao thừa (trừ tịch) là đêm mặt trời ngủ sâu nhất. Bởi vậy, người Việt thường hay cúng gà trống với hy vọng con gà sẽ cất cao tiếng gáy đánh thức mặt trời dậy để cả năm được tràn ngập ánh sáng, mưa thuận gió hòa, chào đón năm mới được rạng rỡ, sáng sủa.
Cúng gà trống cũng là cách để tỏ lòng thành và sự tôn kính đối với tổ tiên và cầu xin một năm mới tốt lành.
Gà cúng đêm giao thừa theo chuẩn thường đáp ứng được các tiêu chí:
- Gà trống hoa (gà trống tơ) chưa đạp mái, có mào đỏ tươi, nhú đều nhau, chân vàng, lông mượt. Khi mua gà, bạn kiểm tra bằng cách: bấm nhẹ phía dưới ức thấy xương mềm; vạch nhẹ lông ra thấy da ấm, mềm, mỏng. Đó là gà ngon, đạt tiêu chuẩn.
- Nên chọn gà nặng từ khoảng 1,2 - 1,5kg. Nếu gà to quá thì bày không đẹp.
- Khi mổ gà cúng, phải thực hiện mổ moi, để hình dáng gà khi luộc lên gọn gàng, đẹp mắt.
Hiện nay, các chị em thường mua gà đã được làm sẵn tại các chợ, đã được tạo hình dáng gà cánh tiên, nên không mất quá nhiều thời gian cho các công đoạn làm gà.
Cách buộc gà cánh tiên
Gà cánh tiên là một trong những tạo hình được lựa chọn để chú gà cúng đẹp mắt trong đêm giao thừa, với chiếc cổ vườn cao, hai cánh xòe ra.
Bạn có thể tự buộc gà cánh tiên bằng theo các bước:
- Lần lượt cho 2 chân gà vào phần bụng đã mổ moi.
- Kéo cổ gà ra phía sau và dùng 2 cánh gà kẹp lại.
- Dùng sợi lạt buộc 2 vòng theo 2 mấu của đầu cánh gà như hình bên dưới.
- Kéo đầu gà lên, để đầu gà nằm giữa hai cánh gà.
Cách buộc này khá đơn giản, dễ thực hiện, giúp định hình như chú gà đẹp mắt sau khi luộc.
Nếu không tự tin để buộc gà, bạn có thể nhờ người bán gà buộc giúp, để chú gà cúng đẹp mắt.
Bí quyết luộc gà cúng ngon
Một chú gà cúng đạt chất lượng phải có lớp da căng mọng, vàng óng và đặc biệt là không được nứt, rách da.
Khi luộc gà cúng, nên chọn nồi lòng sâu, đựng vừa con gà và đổ được ngập nước.
Các bước luộc gà:
- Cho nước vào ngập gà rồi đặt lên bếp. Cho thêm muối, gừng và nghệ tươi đập dập vào cùng để nước gà thêm đậm, thịt gà luộc sẽ ngon hơn. Lưu ý đặt gà luộc nằm sấp thì khi chín gà đẹp hơn.
- Khi nồi gà luộc sôi liu riu khoảng 20 phút thì tắt bếp.
- Đậy vung để khoảng 10 phút, sau đó vớt gà ra.
- Ngâm gà vào nước đn sôi đổ nguội để da gà căng bóng. Chờ gà nguội hẳn mới vớt ra.
Cách trình bày gà cúng giao thừa
Xếp gà cúng ra đĩa, bày ngay ngắn cho cổ gà hướng lên, hai cánh khép chặt vào mình gà và cho gà ngâm một bông hoa hồng đỏ hoặc một quả ớt sừng tỉa hoa cho đẹp mắt.
Khi xếp gà lên mâm cúng giao thừa ngoài trời, cần để đầu gà quay ra đường, phao câu hướng vào trong nhà với ý nghĩa chầu mặt trời, đón ánh sáng ban mai chiếu rọi vào nhà, đón quan Hành khiển cai quản năm mới đi qua, tiễn cựu nghinh tân, đón chào xuân mới.